عمارت زیبای نسقچی قاجار کجاست؟ | عکس‌های زیر خاکی شاه قاجار روی دیوار
تاریخ انتشار: ۴ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۱۸۱۰۷
همشهری آنلاین- ثریا روزبهانی: در تور تهرانگردی معماری بازار، پایمان به این عمارت قدیمی باز می‌شود که روزگاری صاحب‌منصبان و درباری‌ها در آن زندگی می‌کردند و این روزها پاتوق کسب‌وکارها شده است.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا بخوانید
معماری کهن و هنر دست هنرمندان ایرانی از همان بدو ورود روی ستون‌ها و پله‌های این پاساژ به وضوح پیداست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
درهای منبت‌کاری با گچبری‌های زیبا
روزگاری علی‌خان فراشباشی، نسقچی قاجار و قاتل امیرکبیر با اهل و عیال در این خانه سکونت داشت. معماری ایرانی در گوشه‌گوشه این خانه حک شده با معرق، منبت، آینه‌کاری، گچکاری، کاشی‌کاری و مقرنس. درهای چوبی منبت‌کاری شده را که بگشایی، سالنی با آینه و گچکاری‌های منحصربه‌فرد پیش رویت ظاهر می‌شود؛ سالنی که میز بزرگی وسط آن جای خوش کرده و محل کسب‌وکار حاج آقا کمال تبریزی از صاحبان این ملک است. حدادی روایت می‌کند: «وقتی این عمارت به ملک‌های کوچک‌تر، تقسیم و به پاساژ تبدیل شد هر کسی که بخشی از آن را خریده بود، تخریب کرد و برای خودش کسب‌وکاری راه انداخت، اما حاج آقا تبریزی و شریکش تصمیم گرفتند همانند روزهای اوجش آن را حفظ کنند تا بعد از گذشت یک قرن بتوان دل به نقش و نگار زیبای روی دیوارهایش داد اما از سوی دیگر میراث فرهنگی دست روی آن گذاشت و تاکنون هم اقدامی برای بازسازی آن نکرده است.»
عروسی فتحعلی‌شاه روی دیوار
در اندرونی این عمارت ۱۷ کاشی به دیوارها نصب شده که روایتگر دوران عروسی فتحعلی‌شاه است و موضوع هرکدام از این نقاشی‌ها با هم تفاوت دارد. همچنین هفت‌دری مهمانخانه، با پنجره‌های چوبی و شیشه‌های رنگی و هنر معرق‌کاری، زیبایی این عمارت را دوچندان کرده است. در گوشواره‌های این بنا، مقرنس‌کاری و گچبری و آینه‌کاری به‌کار رفته و در گوشه‌گوشه این خانه می‌توان سنگ‌بری‌ها و کاشی‌کاری‌های زیبا را دید. به این زیبایی‌ها بادگیرهای ساده‌ای که روزگاری وظیفه خنک کردن عمارت را برعهده داشته اند را هم اضافه کنید. تنها بخش باقیمانده از اندرونی خانه کوچه هفت‌تن، ساختمانی ۳طبقه است که شامل زیرزمین و حوضخانه، طبقه همکف(تالار اصلی) و طبقه دوم اندرونی خانه است. از حجره‌های طبقه دوم پنجره‌هایی رو به مهمانخانه باز می‌شوند. زنان خانه در دوره قاجار در این حجره‌ها می‌نشستند تا از چشم مردان دور باشند و در عین حال بتوانند در جریان صحبت‌های مهمانان در تالار اصلی باشند.
زیرزمین مخوف فراشباشی
فراشباشی، نسقچی یا شکنجه‌گر دربار قاجار بود. به همین‌خاطر وقتی به زیرزمین این عمارت سرک می‌کشیم با شگفتی‌های بی‌شماری روبه‌رو می‌شویم. حدادی تعریف می‌کند: «در طبقه زیرین این عمارت یکی از عجایب تهران وجود دارد. اینجا نَسَقخانه بوده است. هنوز بخشی از اسباب نَسَق و شکنجه مانند درفش در میان اتاق‌های گچبری شده با درهای چوبی معرق‌کاری و کاشی‌های نقاشی شده خوش‌رنگ و لعاب با نقوش سرباز قاجاری و... به چشم می‌خورد.» برسردر یکی از اتاق‌ها ابزارهای به صلابه کشیدن و تنبیه هنوز باقی است.
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: هویت شهری همشهری محله بازار تهران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۱۸۱۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چگونه خنجر شمر به قصر محمدیه رسید؟
همشهری آنلاین- صفورا صادقی: محله محمودیه واقع در منطقه یک تهران مانند دیگر نقاط شمال تهران به دلیل داشتن آب و هوای خوش و قناتهایش مورد توجه دودمان قاجار قرار داشت. محله محمودیه که ایستگاهی به همین نام در خیابان ولیعصر دارد، از شمال به زعفرانیه، جنوب به بزرگراه چمران، شرق به الهیه و از غرب به محله ولنجک و اوین محدود می‌شود وجزء مناطق گران و لوکس تهران است.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
در سال‌های دور نام این محله محمدیه بود که به خاطر وجود قصر محمدشاه قاجار بود که بعد از فوت او به قصر شوم معروف شد. تغییرات محله و تاریخچه آن را نصرالله حدادی، تهران‌شناس، چنین توضیح می‌دهد: «اواخر سلطنت محمدشاه قاجار، صدراعظم او حاج میرزا آقاسی که جزو ملاکان بزرگ تهران بود، اراضی این منطقه را به شاه بخشید تا درآن قصر و باغی بسازند و شاه به آنجا نقل مکان کند. پس از ساخته شدن قصر و سکونت محمدشاه در آن، بیماری شاه شدت گرفت و از دنیا رفت. به همین علت بود که این قصر بین اهالی شوم و بدشگون خوانده شد. طوری که اعتماد السلطنه می‌نویسد:«ناصرالدین شاه سر ناهار فرمودند می‌خواهم باغ فردوس را ۲۰ هزار تومان بخرم. من عرض کردم که شاه مرحوم در قصر محمدیه نزدیک باغ فردوس مرحوم شد، من به دلم بد آمد. شما آنجا را ابتیاع نفرمایید. عجب این حرف موثر شد. فی‌الفور به هم خورد.» (روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه، شعبان ١٣٠٢هجری قمری) به این ترتیب منحوسی باغ محمدیه تا باغ فردوس را هم دربرمی‌گرفت.»
حدادی ادامه می‌دهد: «حاج ملاعباس ایروانی ملقب به حاج میرزا آقاسی که بعد از مرگ قائم مقام فراهانی ردای صدارت دربار محمدشاه را به تن کرد، در تهران و ایران یکهزار و سیصد و سی و هشت بلوک و قریه و آبادی و مزرعه داشت و از ملاکین بزرگ ایران بود. از جمله املاک وی بازار عباس آباد، محله کنونی دکتر بهشتی و اراضی عباس آباد و حتی مالک اولیه منطقه قیطریه نیز حاج میرزا آقاسی بوده است. وی نفوذ زیادی در دربار قاجار داشت به‌طوری که با توطئه سفیر انگلیس قائم مقام فراهانی را در باغ نگارستان به قتل رساندند. حاج میرزا آقاسی در سال آخر حیات محمدشاه تمام املاک خود را به شاه هبه کرد که بعد از شاه جزء ثروت پسرش ناصرالدین شاه شد که به اصطلاح به آن «خالصجات حکومتی» می‌گفتند.
قصر محمدیه بعد از مرگ محمدشاه مورد بی توجهی خاندان قاجار قرار گرفت و بعد از سالها مخروبه شد تا اینکه «محمدرحیم خان علاءالدوله» آن را خرید و به «محمودعلاءمیر» که به احتشام السلطنه معروف بود سپرد. محمودخان علاءمیر عمارتی نو ساخت و نام آن را عوض کرد تا خاطره بدشگونی آن را از اذهان پاک کند و نام قصر و محله را به محمودیه تغییر داد. خاندان علاءالدوله به شقاوت و بیرحمی شهرت داشتند به طوری که یک ضرب‌المثل در تهران رواج یافت با این مضمون که "خنجر شمر در خانه علاءالدوله است".»
نام محمودیه هم اکنون بر این محله ماندگار شده است. و اما داستان محله محمودیه در این مقطع به پایان نرسید بعد از چند سال فردی سوئیسی به نام دکتر «اشتمپ» که دندانپزشک مخصوص دربار احمدشاه قاجار بود کلیه این اراضی را خریداری و آن را به قطعات کوچک‌تری تقسیم کرد و به خارجی‌هایی که برای ماموریت نظامی یا فرهنگی به ایران آمده بودند فروخت. و این گونه محله جدید محمودیه شکل گرفت. پس از خیابان‌کشی و مشخص شدن مناطق تهران در دهه ۳۰ و ۴۰ شمسی این محله جزء منطقه یک شهری شد و ساخت و سازهای جدید در آن بوجود آمد.
اکنون شاید اثری از آن عمارت و باغ‌های ییلاقی درباریان اثری نباشد ولی همچنان در اختیار اقشار مرفه جامعه است. برج‌ها و آسمان خراش‌هایی که خودنمایی می‌کنند گواه این مطلب است.
کد خبر 843082 برچسب‌ها منطقه ۱ شهردارى تهران
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»